Altın Hakkında

Altın, kimyada Au (Latince Aurum dan (ışıldayan-parlayan)) sembolü ile gösterilen yumuşak, parlak sarı renkte kimyasal bir element. Altının parlak sarı rengi, asitlere karşı dayanıklılığı, doğada serbest halde bulunabilmesi ve kolay işlenebilmesi gibi özellikleri, insanların ilkçağlardan beri ilgisini çekmiştir.

Altın, parlak sarı rengi ve ışıltısıyla göz alan çok ağır bir metaldir. Üstelik kolay kolay tepkimeye girmeyen çok kararlı bir element olduğu için havadan ve sudan etkilenmez. Bu yüzden hiçbir zaman paslanmaz, kararmaz ve donuklaşmaz. Bir başka özelliği de saf haldeyken çok yumuşak olmasıdır; bu nedenle kolayca dövülerek biçimlendirilebilir. Altın bütün bu özellikleriyle tarih boyunca en kıymetli metallerden sayılmıştır.

Altının Tarihi

Tarihte bilinen kayıtlara göre Mısır hükümdarları zamanında M.Ö. 3200 yıllarında, altın darphanelerde eşit boyda çubuklar halinde çekilerek para olarak kullanıldı.

Tarihte AltınPeru'da MÖ 2000 yılına ait altın ziynet eşyaları ve altın takı kalıntılarına rastlanmış olup, Amerika kıtasındaki Aztekler ve İnkaların da altına tutkun oldukları bilinmektedir. Altına önem veren eski medeniyetler arasında; Yunanları, İranlıları, Makedonyalıları, Asurluları, Sümerleri ve Lidyalıları saymak yerinde olur. MÖ 550 yıllarında Lidya Kralı Krezos, altını para olarak (sikke) bastırmış ve altının para olarak basılması ile de ticaret artmıştır. Şehirler zenginleşmiş ve dünya yeni bir refah dönemine girmiştir. İskit ve Sarmatların (MÖ 1000) milli kahramanları konu alan altın toka yapımında ileri oldukları bilinmektedir. Dördüncü ve dokuzuncu yüzyıl aralarında ise altın kase, vazo işçiliğinde en güzel örnekleri vermişlerdir. Bu eserlerden bir kısmı New York, Morgan kolleksiyonunda teşhir edilmektedir.

Türkler müslümanlığı kabul ettikten sonra altından eşya yapımını azaltmışlardır. Altın eşyayı sadece süs olarak kullanmışlardır. Türkiye'de altın çıkarılan yerler: Antakya, Niğde, Balıkesir, Kütahya, Bursa, İzmir, Bergama ve çevresidir. 

Altının Kullanılışı

Bugüne kadar yeryüzünden çıkarılan bütün altının yarıdan fazlası hükümetlerin ve merkez bankalarının elindedir. Gerek her ülkede kâğıt para emisyonunun güvencesi olarak, gerek milletlerarası bir ödeme aracı olarak eskiden beri büyük önem taşıyan altın, metalle çalışan zanaatçıların gözünde de değerini korumaktadır.

Altın metallerin en yumuşağı ve en kolay biçimlendirilebilenidir. 10 g altın dövülerek 11 m²’lik ince bir levha veya çekilerek 570 m uzunluğunda ince bir tel elde edilebilir. En rahat çalışılabilen metal olarak kalemle işlenerek, kakılarak, dövülerek, oyularak, kabartılarak, dökülerek varak haline getirilip ahşap, metal, deri ve parşömen gibi başka eşyaları kaplamada ve kolay işlenebilirliği ve değerli maden olması sebebiyle mücevher sektöründe kullanılmaktadır.

Altın Ticareti

Altın uluslarası borsalarda emtiya olarak işlem görür. Altın fiyatı Londra daki Emtiya borsasında günde iki defa sabitlenir (fixlenir, buna fixing denir). Bu sabitlenen fiyatlarla işlemler yapılır, (örneğin 07/06/2011 AM fiyatı ile fatura kesilir). Bu borsada anlık olarak değişen altın fiyatı; İngiliz ölçü birimi olan ONS (troy ounce, sembolü t oz) değeri üzerinden belirlenir. Ons fiyatı şu kadar dolar, bu kadar dolar denilir, hesaplaması aşağıdaki şekilde yapılır. 

1 Ons = 31,1035 gr dır. Yani altının anlık ons değeri 1700 USD ise bir gram altın fiyatı:  1700 / 31,1035gr = 54,65 USD olacaktır.

1 kilogram külçe altınAltın alışverişi ya da ticareti 1 kilogramlık külçe altınlarla, ya da astar olarak çekilmiş (çekili denir) kolay kesilebilen formda yapılır. Piyasada bu şekilde satılan ve ticaret içerisinde dolaşan külçe ve çekili astar altınların ayarı 995 dir. Türkiye'de külçe altın ve çekili astar altını üretme yetkisi Darphane'dedir. Bunun yanısıra darphanenin yetki verdiği özel şirketler olan İstanbul Altın Rafinerisi ve Nadir Metal Altın Rafinerisi de külçe ve çekili altın üretir. Son dönemde 24 ayar 1 gr dan başlayan külçe altının popülerliği artmış, perakende satış hacmi gelişmiş ve çeşitli altın markaları darphane izni ile 1 gramdan 100 grama kadar paketli ve sertifikalı külçe altın üretmeye başlamıştır. 

Altın Ayarı

Altının kimyadaki saflığı “yüzde” ile, mücevhercilikteki saflığı ise “ayar” terimleriyle ifade edilir. Buna göre 24 ayar altın % 100 saf altını, 22 ayar ise % 91,6 saf altını ifade etmektedir. 22 ayar altının % 8,4’ü diğer metaller ile tamamlanmıştır.

Ülkemizde, düğünlerde takılan biezikler ve küçük, orta büyük Cumhuriyet Altını, 22 Ayardır. Kuyumcularda satılan altın takılar örneğin altın bileklik, altın kolye, altın küpe ve altın yüzükler (gelende atom taş diye tabir edilen zirkon taşlıdır) 14 ayardır. Pırlantalı takıların örneğin, pırlanta tektaş, pırlanta kolye, pırlanta küpe ve pırlanta suyolu bilekliklerin, altın montürleri genelde 18 ayar altından üretilir. Son dönemlerde bu montürler 14 ayar da üretilmektedir. Kuyumcularda satılan Elmas ürün grupları (elmas kolye, elmas yüzük, elmas küpe ve elmas takı seti) ise 8 Ayar altındır.

Aşağıda altının ayarına göre içinde bulunan saf altın miktarı yüzde olarak gösterilmiştir.

 
Altın Ayarı 24 22 18 14 10 9 8
Altın Miktarı %100 %91,6 %75 %58,3 %41,7 %37,5 %33,3
Diğer Metallar %0 %8,4 %25 %41,7 %58,3 %62,5 %66,7

Altın Renkleri

Yeşil-Sarı altınYeşil-Sarı Altın: 14 ayardan küçük ayarlarda olur. Altın + diğer metal olarak Gümüş kullanılır. Ya da Diğer metal olarak özel Alaşımlar kullanılır

Beyaz AltınBeyaz Altın:  24 ve 22 ayar hariç tüm ayarlar için uygulanabilir. Altın + diğer metal olarak platin ya da özel beyazlatıcı alaşımlar kullanılır. Beyaz altın, altının sarı renginin baskısından dolayı sarımsı beyaz olarak çıkar, daha sonra cila ve rodyum ile pırlanta ürünlerde gördüğünüz beyaz metal görüntüsü ortaya çıkar.

Pembe-Kırmızı AltınKırmızı-Pembe Altın: 24 ayar hariç tüm ayarlar için uygulanabilir. Altın + diğer metal olarak bakır ya da özel pembe, kırmızı alaşımlar kullanılır.

Altın suyu

Kral suyu olarak da bilinir. Hacimce bir birim derişik nitrik asit ile üç birim derişik hidroklorik asitten oluşan karışımdan meydana gelir. Bu karışım altını çözebildiğinden altın suyu adı verilmiştir.

Altın kaplama yapan yaldızcılar ve kaplamacılar bu kral suyu ile çok ince altını kaplama suyuna karıştırmak için çözerler. 

Altın suyu (veya kral suyu), kimyasal çözme işlemlerinde bazı demir cevherlerini, fosfatlı kayaçları, curufları, nikel-krom alaşımlarını,antimonuselenyumu ve civaarsenikkurşun ve kobalt sülfürleri, çözünürlüğü az olan sülfürleri çözmek için kullanılır.

 

 

Size Özel Fırsatlar!

::after

 

::after

 

Özel Filtrelenmiş Ürün Linklerimiz

::after

 

 

 

::after